یکی از مهمترین واریته های پسته که در سالهای اخیر گسترش یافته پسته اکبری انار است که به عنوان مرغوب ترین پسته در سطح جهان شناخته شده و بیشترین سطح زیر کشت مربوط به این نوع محصول میباشد. پیوند این رقم پسته از منطقه انار به مناطق مجاور و سایر نقاط مستعد منتقل شده است.
اگرچه امروز شهرت محصول پسته آن خصوصا پسته اکبری که یک برند ویژه و معروف شهرستان انار به حساب می آید، زبانزد خاص و عام است. ولی در گذشته ی دور یعنی بیش از نیم قرن پیش، پنبه ی آن یکی از لطیف ترین و مرغوب ترین پنبه های صادراتی ایران (به لحاظ آب و هوا و خاک) به حساب می آمده و در خارج کشور نیز خواهان زیادی داشته است که در این زمینه می توان از کشور هندوستان و روسیه نام برد که از مقاصد مهم صادراتی این محصول بودهاند.
این نکته را میتوان در اسناد تاریخی دید و به آن اشاره کرد. در این زمینه سید عبدالرحیم اصفهانی معین التجار در سندی که مربوط به سال ۱۲۷۳ شمسی است خطاب به محمد حسن امین الضرب آورده: « کولک (پنبه) نوق، انار، شریف آباد و کشکوئیه مهمترین محلوج این صفحه جات است در بمبئی (محلوج استحال شده از کولک) اینجاها با محلوج جاهای دیگر رفسنجان کلی فرق می گذارند.» (کرمان در اسناد امین الضرب صفحه ۴۶۴).
علاوه بر این وزیری کرمانی در عهد قاجاریه به این نکته اشاره کرده و در کتاب جغرافیای کرمان می نویسد: « انار مدخل مزروعی اش بسیار است. بلوک انار به ملایمت هوا و لطف فضا مشهور، جلگه ای طولانی دارد و به طول هفت و هشت فرسخ در اطراف و حوالی آنجا مزارعات بسیار است که تمامی قنات آب است، مگر یک مزرعه اسحاق آباد که رود آب است. محصول این بلوک بیشتر گندم و جو و پنبه و روناس و کرچک است باغستان ندارد و سالی ۳۷۰ هزار من گندم و جو به عمل آید و تخمینا ۱۵ هزار و ۵۰۰ من پنبه میشود و پنبه اش به بندرعباس می رود و.. .»
در آن زمان خبری از باغات پسته نبود و درخت پسته در تعداد محدودی از باغات و باغچه های منازل وجود داشت ولی از چندین دهه پیش کشت تجاری آن در این شهرستان رونق پیدا کرد و درحال حاضر بیش از ۹۰ درصد از زمین های مزروعی را به خود اختصاص داده و اقتصاد کشاورزی این منطقه را متحول کرده و آن را به یک اقتصاد تک محصولی تبدیل نموده است.
شکل گیری این برند را باید مرهون زحمات و ابتکار یکی از کشاورزان خلاق انار به نام «مرحوم اکبر تاج آبادی» دانست که این پیوند پسته خوش قد و بالا را از میان انواع پیوند ها با تجربهای که داشت انتخاب کرد و توسعه داد.
دوم مرهون تلاش و زحمات طاقت فرسای کشاورزان اناری که با صبر ایوب گونه خود آن را توسعه دادند. امیدواریم مسئولین با برگزاری جشنواره پسته اکبری انار، پسته اکبری را به عنوان یک برند به مردم ایران و جهان معرفی کنند.