افزایش سطح زیر کشت پسته در آذربایجان شرقی
سطح زیر کشت پسته استان حدود ۳ هزار هکتار است که شامل ۲ هزار و ۲۵۰ هکتار باغات بارور و ۸۷۰ هکتار باغات غیر بارور است.
با بالا رفتن EC آب و خاکهای زراعی استان آذربایجان شرقی و نیز پایین رفتن سطح آبهای زیر زمینی و کاهش نزولات آسمانی و تغییرات اقلیمی استان در سالهای اخیر، سطح زیر کشت پسته در استان نیز افزایش یافته است.
کاشت پسته به دلیل ارزش اقتصادی بالا و ارزآوری این محصول و نیز تحمل نسبی به شوری بالای خاک، آب و کم آبی در تبدیل اراضی کم بازده به مناطقی با بهره وری بالا و در جایگزینی محصولات پرآب بر با این محصول از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
شهرستانهای اسکو، مرند، جلفا، آذرشهر و خسروشهر جز شهرستانهای پیشرو در کشت و کار پسته هستند.
کل پسته در این استان ۲ هزار و ۴۵ تن و متوسط عملکرد منطقه حدود یک تن در هکتار است. از دلایل عملکرد پایین باغات پسته استان نسبت به سایر استانها میتوان به جوان بودن درختان پسته اشاره کرد به طوری که قسمت اعظم درختان پسته موجود در سن ۱۲ سالگی هستند که هنوز با باردهی اقتصادی فاصله دارند.
شرایط آب و هوایی حاکم بر منطقه در اردیبهشت ماه به دلیل بارندگیهای زیاد و بالا بودن رطوبت نسبی هوا، با ایجاد اختلال در تلقیح درختان، موجبات به وجود آمدن خساراتی در کیفیت و کمیت محصول را هم فراهم میکند.
عمده ترین ارقام مورد کشت در استان رقمهای احمدآقائی و اکبری است، هرچند بقیه ارقام مانند کله قوچی، اوحدی، شاه پسند نیز در باغات استان کشت میشود. پایههای مرسوم استان بادامی زرند و پسته وحشی است، البته توسعه پایههای پر رشد امریکایی مانند UCB1 در استان از لحاظ مقاومت به سرما نیاز به مطالعه و بررسی دارد.
آفت کلیدی پسته در منطقه پسیل است که در سال ۱۴۰۳ با توجه به شرایط آب و هوایی طغیان کرده و باعث خسارتهای زیادی از جمله ریزش میوه، برگ و کاهش عملکرد در محصول شده است. تلاش کارشناسان حفظ نباتات در راستای کاهش استفاده از سموم و مبارزه آفت با کارت زرد و صابونهای حشره کش است.
در استان آذربایجان شرقی نزدیک به ۱۸ مرکز فرآوری پسته وجود دارد که از این تعداد ۶ مورد دارای خط کامل فرآوری با ظرفیت روزانه ۶ تن در ساعت و بقیه به صورت نیم خط یا خانگی اقدام به فرآوری میکنند که برای جلوگیری از تر فروشی نیاز است مراکز فرآوری افزایش یابد.